#7 Jak zbudować pewność siebie?

Czy zastanawiałeś się kiedyś, co tak naprawdę kryje się za pojęciem pewności siebie?
Dlaczego niektórzy ludzie wydają się nią emanować, a inni czują się niepewnie nawet w zwykłych sytuacjach?
Jak to możliwe, że pewność siebie może zarówno otwierać drzwi do sukcesu, jak i być źródłem wewnętrznych konfliktów?

Czym jest pewność siebie?

Pewność siebie to przede wszystkim Twoja wiara w swoje zdolności, wartość i decyzje. To stan umysłu, który pozwala Ci stawiać czoło nowym wyzwaniom, wyrażać swoje opinie i nie bać się porażki. Osoba pewna siebie jest świadoma swoich mocnych stron, ale również akceptuje swoje słabości i pracuje nad nimi.

Skąd się bierze pewność siebie?

Pewność siebie można kształtować na różne sposoby. Często wynika z naszych doświadczeń życiowych – sukcesów, które potwierdzają nasze kompetencje, ale także z porażek, które uczą nas, jak radzić sobie z trudnościami. Wielką rolę odgrywają także wsparcie, które otrzymywałeś przez całe życie, pozytywne wzorce z otoczenia, Twoja edukacja i samorozwój.

Dlaczego poczucie pewnoście jest tak ważne?

Odpowiedź wydaje się oczywista. W pracy pozwoli Ci podejmować lepsze decyzje, inicjować projekty, prosić o awans czy np. prezentować własne pomysły. W życiu osobistym pomoże Ci w nawiązywaniu zdrowych relacji, stawianiu granic i dbaniu o własne potrzeby. Osoba pewna siebie jest także postrzegana przez innych jako lider, co otwiera przed nią nowe możliwości i ścieżki kariery.

Z drugiej strony – Brak pewności siebie może prowadzić np. do tego, że zaczniesz unikać wyzwań, będziesz obawiać się wyrażać własne opinii albo blokować przed podejmowaniem decyzji. Osoby z niskim poziomem pewności siebie mają też skłonność do bycia zależnymi od innych i od ich opinii. Mają też trudności w ustalaniu osobistych granic. Często mają problem z budowaniem zdrowych, równorzędnych relacji, co może prowadzić np. do izolacji społecznej.

Na szczęście poczucie pewności siebie można zbudować. Jeden z moich ulubionych cytatów, który idealnie oddaje znaczenie pewności siebie, pochodzi od Eleanor Roosevelt: „Nikt nie może sprawić, że poczujesz się gorszy … bez twojej zgody.”

Ten cytat podkreśla, że to Ty sam decydujesz o tym, jak postrzegasz siebie i jak reagujesz na opinie innych. Pewność siebie zaczyna się w Twoim umyśle i jest odzwierciedleniem tego, jak bardzo wierzysz we własne siły.

Oprah Winfrey:

Ikona Pewności Siebie i Przezwyciężenia Przeciwności

Oprah Winfrey, legendarna postać amerykańskiej telewizji i jedna z najbardziej wpływowych kobiet na świecie przez ostatnie dekady, jest wybitnym przykładem tego, jak pewność siebie może przekształcić trudne początki w globalny sukces. Urodzona w 1954 roku w ubogiej rodzinie na południu Stanów Zjednoczonych, w miejscowości Kościuszko w stanie Missisipi, Oprah miała wszystko przeciwko sobie: biedę, rasowe uprzedzenia, i wyzwania, które wydają się niemożliwe do pokonania dla wielu.

Trudne Początki

Już od najmłodszych lat Oprah doświadczyła wielu trudności, w tym nadużyć fizycznych i seksualnych, które rozpoczęły się, gdy miała zaledwie dziewięć lat. Te traumatyczne doświadczenia mogły z łatwością zniszczyć jej poczucie wartości i przyszłość. Jednakże, mimo tych przeciwności, nie straciła pewności siebie, a jej wyjątkowa zdolność do nawiązywania kontaktów z ludźmi została zauważona już w czasach pracy w lokalnej stacji radiowej, gdy była jeszcze w szkole średniej.

Droga do Sukcesu

Szybki start w telewizji nie był łatwy. Oprah początkowo napotkała opór, będąc krytykowana za swój wygląd i pochodzenie, co w branży medialnej lat 70. i 80. stanowiło znaczną barierę. Mimo to, nie dała się zniechęcić krytykom i kontynuowała swoją pracę, koncentrując się na autentyczności, co ostatecznie zaprocentowało. „The Oprah Winfrey Show” szybko stał się jednym z najwyżej ocenianych talk-show w historii amerykańskiej telewizji, a Oprah stała się symbolem siły i pozytywnego wpływu.

Przesłanie Oprah

Historia Oprah Winfrey jest potężnym świadectwem tego, jak pewność siebie, połączona z determinacją i pasją, może pomóc przezwyciężyć nawet najcięższe przeciwności i osiągnąć sukces na skalę światową. Niezależnie od przeszkód, jakie napotykasz, Twoje wewnętrzne przekonanie o własnej wartości i możliwościach ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia Twoich celów.

Inspirująca historia Oprah Winfrey pokazuje, że każdy z nas, niezależnie od swojego doświadczenia, może rozwijać pewność siebie i przezwyciężać trudności. Nie ma wymówek. Każdy z nas oczywiście dźwiga swój własny krzyż i ma swoje problemy z pewnością siebie, ale z odpowiednim nastawieniem i wsparciem, wszystkie przeszkody są do pokonania, bo „nikt nie może sprawić, że poczujesz się gorszy bez twojej zgody.”

Czynniki wczesnodziecięce i ich wpływ na rozwój pewności siebie

Pewność siebie, jako cecha, zaczyna kształtować się bardzo wcześnie w naszym życiu.

Wiele elementów z okresu naszego dzieciństwa ma ogromny wpływ na to, jak postrzegamy siebie dzisiaj i jak postrzegamy swoje możliwości. I pewnie to, co nam się wgrywa w dzieciństwie – jest później odtwarzane w życiu dorosłym.

Na pewno ogromne znaczenie mają nasi rodzice i ich wsparcie oraz akceptacja. Lub jego brak Np. dzieci, które otrzymują od rodziców dużo wsparcia, miłości i akceptacji, zwykle mają wyższy poziom pewności siebie.

Poczucie bezpieczeństwa ma również kolosalne znaczenie. Jeżeli jako dziecko wychowywałeś się w stabilnym i pozytywnym środowisku domowym gdzie mogłeś swobodnie eksplorować świat i podejmować się różnych działań bez obawy o krytykę – to takie środowisko domowe będzie miała ogromny wpływ na Twoje obecne życie i pewność siebie.

Jeśli natomiast spotykałeś się z nadmierną krytyką lub z nadopiekuńczością rodziców, to mogło bardzo skutecznie ograniczyć Twój rozwój i Twoją wiarę w własne umiejętności. Dzieci, które są np. często krytykowane, mogą rozwijać przekonanie, że nie są wystarczająco dobre. A to przekłada się na niską samoocenę w dorosłym życiu.

Kolejny bardzo ważny element kształtujący nasza pewność siebie to tzw. wczesne doświadczenia edukacyjne. Sukcesy lub trudności w nauce miały również duży wpływ na kształtowanie Twojego poczucia własnej wartości. Sukcesy szkolne na pewno wzmocniły Twoją pewność siebie. I oczywiście odwrotnie. Problemy w szkole albo brak akceptacji ze strony rówieśników mogło wpłynąć negatywnie albo osłabić Twoją pewność siebie.

Pomimo tego, że krytyka i niepowodzenia są naturalną częścią naszego życia to sposób, w jaki na nie reagujesz, może znacząco wpłynąć na Twoją samoocenę. Np. jeżeli miałeś ciągle kontakt z krytyką, szczególnie w młodym wieku, mogło to doprowadzić do wypracowania u Ciebie takiego wewnętrznego głosu krytycznego, który ciągle podważa Twoje decyzje albo Twoje zdolności.

To samo dotyczy Niepowodzeń. Z jednej strony niepowodzenia mogą być źródłem ważnych lekcji i impulsu do rozwoju, ale osoby z niską pewnością siebie często postrzegają niepowodzenia jako potwierdzenie swojej niedoskonałości, albo bycie niewystarczająco dobrym – co dodatkowo obniża ich samoocenę. Natomiast osoby z silną pewnością siebie często traktują niepowodzenia jako okazję do nauki i wzrostu – bo wiedzą, że następnym razem sobie lepiej poradzą.

13 Technik budowania pewności siebie

Uświadom sobie własny potencjał.

Zrozumienie i akceptacja własnych zdolności, talentów i możliwości są fundamentalne w budowaniu pewności siebie. Często bagatelizujemy swoje osiągnięcia i skupiamy się na porażkach, co prowadzi do zaniżonej samooceny. Kluczowe jest, aby regularnie dokonywać przeglądu swoich osiągnięć i umiejętności.

Możesz zacząć od stworzenia listy swoich sukcesów, nawet tych najmniejszych. To mogą być zarówno osiągnięcia zawodowe, jak i osobiste, np. udane projekty, komplementy od innych, trudne zadania, które udało ci się przeprowadzić, czy nowe umiejętności, które opanowałeś. Regularne przypominanie sobie o tych sukcesach zwiększy Twoją świadomość własnego potencjału.

Przykładem osoby, która opanowała tę strategię do perfekcji jest Arnold Schwarzenegger. Arnold często podkreśla, jak ważna była dla niego wiara we własne możliwości. Jako kulturysta, aktor i polityk, zawsze starał się podkreślać swoje mocne strony i wykorzystywać je w nowych wyzwaniach, co pomogło mu osiągnąć sukces w wielu dziedzinach.

Bądź świadomy własnych praw.

Bycie świadomym swoich praw w kontekście społecznym, zawodowym i osobistym pozwala lepiej stawiać granice i bronić swoich potrzeb bez poczucia winy. Wiedza na temat tego, co Ci się należy i umiejętność egzekwowania tych praw są kluczowe w utrzymaniu zdrowych relacji.

Zdefiniuj swoje prawa (osobiste i zawodowe) i naucz się ich bronić. Np. naucz się mówić „nie”, kiedy ktoś prosi cię o przysługę, która wykracza poza twoje obowiązki lub możliwości. Wyraźne komunikowanie swoich granic to znak pewności siebie i szacunku dla siebie.

Stawiaj sobie małe, osiągalne cele.

Regularne osiąganie małych celów zwiększa poczucie kompetencji i efektywności. Każde małe zwycięstwo buduje Twoją wiarę w to, że jesteś w stanie osiągnąć więcej, co stopniowo prowadzi do wzrostu pewności siebie.

Dlatego zacznij od ustalenia małego, konkretnego celu na każdy dzień. Może to być coś tak prostego, jak uporządkowanie biurka, wykonanie określonego zadania zawodowego czy poświęcenie 30 minut na czytanie książki. Świętowanie każdego z tych osiągnięć, nawet najmniejszych, umocni Twoje poczucie własnej skuteczności. Udowadniasz sobie, że potrafisz postawić sobie cel i go zrealizować – a to buduje poczucie wpływu na siebie i poczucie pewności siebie. Skoro potrafisz skutecznie realizować zadania, to ze wszystkim sobie poradzisz.

Bądź killerem negatywnej samooceny.

Negatywna samoocena, czyli wewnętrzny głos, który podważa Twoje zdolności i wartość, może być poważną przeszkodą na drodze do pewności siebie. Kluczem jest zidentyfikowanie tych głosów i aktywne przeciwdziałanie temu negatywnemu monologowi.

Kiedy np. złapiesz się na myśleniu „nie jestem wystarczająco dobry/a”, świadomie zastąp to myślenie pozytywnym komunikatem np. „ciągle się uczę i ciągle się rozwijam, a to jest bardzo dobre dla mnie”. To ćwiczenie pomoże Ci przerwać cykl negatywnego myślenia na swój własny temat i zastąpić go bardziej wspierającym i pozytywnym przekazem.

Mistrzynią tego podejścia jest Serena Williams, jedna z najlepszych tenisistek na świecie, która otwarcie mówiła o swojej walce z negatywnymi myślami i o tym, jak nauczyła się je kontrolować. Resztę jej historii sportowej każdy z nas zna.

Stosuj Autoafirmację.

Autoafirmacja to technika, która polega na regularnym powtarzaniu pozytywnych stwierdzeń o sobie, które mogą zmienić sposób, w jaki postrzegasz sam siebie i swoje możliwości. Afirmacje mają na celu wzmocnić pozytywny obraz samego siebie i pomagają budować wewnętrzną siłę.

Zacznij dzień od powiedzenia sobie kilku pozytywnych afirmacji, takich jak „Mam siłę, aby pokonać dzisiejsze wyzwania” lub „Wartość, którą wnoszę do współpracy z innymi, jest cenna i unikalna”. Nie dość, że tego typu afirmacje budują Twój pozytywny autowizerunek to na dodatek ustawiają Ci cały dzień w pozytywnym nastroju. Stwórz ważną dla siebie afirmację i powtarzaj ja w myślach przez 2-3 minuty odczuwając pozytywne emocje z nią związane.

Praktykuj wdzięczność.

Dobrym pomysłem jest prowadzenie „dziennika wdzięczności”, w którym notujesz to, za co jesteś wdzięczny każdego dnia. Ta strategia pozwoli Ci skupić się na pozytywach w swoim życiu (bardzo często niedocenianych). To z kolei buduje Twoją ogólną samoocenę i satysfakcję ze swojego życia, co jest podstawą pewności siebie.

Co wieczór zapisz trzy rzeczy, które sprawiły, że ten dzień był dobry lub za które jesteś wdzięczny. Mogą to być małe rzeczy, jak smaczna kawa, czy większe, jak wsparcie od przyjaciela. To ćwiczenie pomoże Ci przewartościować swoje doświadczenia i skoncentrować się na pozytywach.

Oprah Winfrey jest znana z praktykowania wdzięczności. Oprah z wdzięczności uczyniła swoją codzienną rutynę. Uważa, że dzięki temu potrafi lepiej docenić to, co ma, i utrzymać pozytywne nastawienie niezależnie od okoliczności.

Stosuj techniki wizualizacji sukcesu.

Regularne wyobrażanie sobie osiągania celów i sukcesów jest potężnym narzędziem, które może znacząco zwiększyć Twoją motywację i pewność siebie. Wizualizacja pomoże Ci mentalnie przećwiczyć osiągnięcie pożądanych wyników, co sprawia, że stają się one bardziej realne i osiągalne.

Codziennie rano lub wieczorem poświęć kilka minut na zamknięcie oczu i wyobrażenie sobie, że osiągasz konkretny cel. To może być pomyślnie przeprowadzona prezentacja w pracy, udane negocjacje z klientem czy pozytywne zakończenie projektu. Im bardziej szczegółowo jesteś w stanie to sobie wyobrazić, tym lepiej. Poczuj emocje związane z sukcesem, zobacz siebie jako pewną siebie osobę, która doskonale radzi sobie z zadaniem.

Praktykuj mindfulness i medytację.

Techniki mindfulness i medytacja są coraz bardziej popularne ze względu na ich zdolność do redukcji stresu i niepokoju. A stres czy niepokój potrafią zrujnować Twoje poczucie pewności siebie. Medytacja pozwoli Ci wzmocnić Twoją pewność siebie dlatego, że uczy Cię, jak zarządzać emocjami i reakcjami na trudne sytuacje.

Dlatego znajdź codziennie 10-15 minut na praktykę mindfulness lub medytacji. Możesz zacząć od prostych ćwiczeń oddechowych, skupiając się wyłącznie na swoim oddechu. To pomoże Ci uspokoić umysł i ciało. W internacie znajdziesz całe nagrania, które mogą prowadzić cię przez medytacje skoncentrowane na wzmacnianiu pewności siebie i pozytywnym myśleniu.

Ćwicz postawę ciała.

Postawa ciała ma niebagatelny wpływ na to, jak postrzegamy samych siebie i jak jesteśmy postrzegani przez innych. Dlatego też poprawa postawy może natychmiastowo wpłynąć na odczuwanie i wyrażanie przez Ciebie pewności siebie.

Chodź z wyprostowanymi plecami i podniesioną głową. Możesz także ćwiczyć przed lustrem, stojąc w pozie „superbohatera” (stopy rozstawione na szerokość bioder, ręce na biodrach, głowa wysoko) przez kilka minut. Badania pokazują, że takie ćwiczenia mogą rzeczywiście zwiększyć poziom testosteronu (hormonu związanego z dominacją) i obniżyć poziom kortyzolu (hormonu stresu), co bezpośrednio wpływa na poczucie pewności siebie.

Regularnie uprawiaj sport.

Nie można przecenić wpływu regularnej aktywności fizycznej na Twoje samopoczucie i pewność siebie. Ćwiczenia fizyczne nie tylko poprawiają kondycję ciała, ale także wpływają na Twój umysł. Pomagają Ci pokonywać trudności, uczą hartu ducha a to fundament pewności siebie

Poza tym regularne ćwiczenia, takie jak bieganie, pływanie czy joga, mogą znacząco poprawić Twoje samopoczucie dzięki wydzielaniu endorfin, zwanych hormonami szczęścia. Ludzie, którzy ćwiczą, często lepszej kontrolują swoje ciało i umysł, co przekłada się na większą pewność siebie.

Konfrontuj się ze swoimi lękami.

Stawianie czoła tym sytuacjom, które wywołują lęk (a w efekcie obniżają poczucie pewności siebie) to kolejna ważna strategia budowania samooceny. Unikanie sytuacji, które Cię przerażają, jedynie wzmacnia Twój strach. A lęk czy trach bardzo często nie ma nic wspólnego z rzeczywistością, natomiast rzeczywiście działa destrukcyjnie na Twoje poczucie pewności siebie. Natomiast prowokowanie wręcz sytuacji niekomfortowych pokaże Ci, że świetnie sobie z tym radzisz a przez to wzrasta Twoja samoocena

Dlatego, np. jeśli boisz się publicznych wystąpień, zacznij od wystąpień przed niewielką, znajomą grupą, a stopniowo zwiększaj liczbę słuchaczy. Każda taka sytuacja, choć początkowo może być stresująca, z czasem będzie budować Twoją zdolność do radzenia sobie z nerwami i zwiększy Twoją pewność siebie w tej dziedzinie.

Ciągle się rozwijaj i ucz nowych rzeczy.

Edukacja i rozwój umiejętności są niezwykle ważne w budowaniu poczucia własnej wartości i kompetencji. Kiedy czujesz, że się rozwijasz i zdobywasz nowe umiejętności to wiesz, że jesteś lepszy i wzrasta Twoja samoocena.

Przeczytaj nową książkę, weź udział w webinarze, zacznij pracę z coachem albo mentorem, który pomoże Ci rozwijać umiejętności zawodowe lub osobiste. Nauka nowych rzeczy nie tylko zwiększa Twoje kompetencje, ale również daje poczucie sprawczości i sukcesu.

Weź udział w treningu budowania pewności siebie.

Szkolenia aktorskie, z asertywności, szkolenia budująca Twoją samoświadomość, świadomość Twoich praw i granic, rozwijające Twoją proaktywność i odwagę w działaniu bardzo pomogą Ci w pracy nad Twoim autowizerunkiem.

Weź udział w szkoleniu z asertywności, które nauczy Cię, jak skutecznie komunikować swoje myśli i uczucia. Takie ćwiczenia pomogą Ci zrozumieć, jak ważne jest wyrażanie siebie w sposób, który nie narusza praw innych, co z kolei wzmocni Twoje poczucie własnej wartości i pewność siebie w interakcjach z innymi.

Pamiętaj:

Pewność siebie umożliwia Ci stawianie czoła wyzwaniom i wyrażanie opinii bez obawy o porażkę.
Brak pewności siebie może negatywnie wpłynąć na Twoje życie, prowadząc np. do unikania wyzwań albo problemów w nawiązywaniu relacji.
Na szczęście jest szereg strategii na budowanie poczucia pewności siebie i zachęcam Cie do stosowania ich już od dziś.
Wybierz coś dla siebie i zacznij nad tym pracować już od dziś.

Artur Raba